22 MARCA - ŚWIATOWY DZIEŃ WODY I DZIEŃ MORZA BAŁTYCKIEGO

 źródło: eurodesk.pl

22 grudnia 1992 roku Organizacja Narodów Zjednoczonych ustanowiła rezolucję, według której każdego roku 22. dzień marca obchodzony będzie jako Światowy Dzień Wody.

Powodem rezolucji był fakt, że ponad miliard ludzi na świecie cierpi z powodu braku dostępu do czystej wody pitnej.

Święto zostało powołane w Brazylii w Rio de Janeiro podczas konferencji Szczyt Ziemi 1992.

Pierwsze obchody odbyły się w 1993 roku. Ideą obchodów jest uświadomienie państwom członkowskim wpływu prawidłowej gospodarki wodnej na ich kondycję gospodarczą i społeczną.

Corocznie Dzień Wody obchodzony jest pod innym hasłem:

• 1994 – Troska o wodę jest obowiązkiem każdego człowieka
• 1995 – Kobiety a woda
• 1996 – Woda dla spragnionych miast
• 1997 – Zasoby wodne świata: czy ich wystarczy?
• 1998 – Wody podziemne – niewidoczne zasoby
• 1999 – Wszyscy mamy wpływ na wykorzystanie wody
• 2000 – Woda dla XXI wieku
• 2001 – Woda a zdrowie
• 2002 – Woda dla rozwoju
• 2003 – Woda dla przyszłości
• 2004 – Woda i kataklizmy
• 2005 – Woda dla życia
• 2006 – Woda a kultura (koordynatorem było UNESCO)
• 2007 – Radzić sobie z niedoborem wody (koordynatorem było FAO)
• 2008 – Woda a warunki sanitarne
• 2009 – Woda w zmieniającym się świecie
• 2010 – Clean Water for a Healthy World
• 2011 – Woda dla miast
• 2012 – Bezpieczeństwo żywności i wody
• 2013 – Międzynarodowy Rok Współpracy Wodnej
• 2014 – Woda i energia
• 2015 - Woda dla zrównoważonego świata                                  

 

źródło: wrota.warmia.mazury.pl

Pięć lat później, czyli w 1997 roku zostało ustanowione kolejne święto obchodzone w ramach Światowego Dnia Wody.  Chodzi tu o Dzień Morza Bałtyckiego, święto obchodzone przez wszystkie państwa  położone nad Bałtykiem.

Dzień ten ma zwrócić uwagę na problem ochrony wód Morza Bałtyckiego. Nasze morze  narażone jest na skażenie ściekami pochodzącymi z przemysłu chemicznego, metalurgicznego, rolnictwa oraz eksploatacji statków. Zanieczyszczenia chemiczne powodują zaburzenia kodu genetycznego wielu gatunków oraz śmierć organizmów zwierzęcych i roślin. 

Ochroną środowiska naturalnego Morza Bałtyckiego zajmuje się Komisja Helsińska. W 1974 roku państwa nadbałtyckie podpisały konwencję, która weszła w życie 6 lat później. Reguluje ona zagadnienia związane z kompleksową ochroną środowiska Morza Bałtyckiego. Obejmuje zapobieganie zanieczyszczeniom z lądu i statków, zakaz zatapiania odpadów i innych substancji oraz współpracę przy zwalczaniu zanieczyszczenia morza. Zawiera też listę substancji i materiałów niebezpiecznych lub szkodliwych.    

W 2000 roku zakończył się proces ratyfikacji kolejnej konwencji ekologicznej, podpisanej przez wszystkie państwa leżące nad Bałtykiem oraz Wspólnotę Europejską. Wzmacnia ona zobowiązania stron zawarte w konwencji z 1974 roku. Chroni przed zanieczyszczeniami wszystkie wody należące do Morza Bałtyckiego, łącznie z jego zlewiskiem na terenie krajów, które ją podpisały. Szczególnie chronionymi przez Komisję Helsińską fragmentami polskiego wybrzeża są Woliński Park Narodowy, Nadmorski Park Krajobrazowy, Mierzeje Helska i Wiślana oraz Kępa Redłowska.    źródło: wp.pl    

źródło: demotywatory.pl

                        

ZIEMIA, NIEBIESKA PLANETA - PORADY DLA RODZICÓW I WIERSZE DLA DZIECI

Kochani, dziś kontynuujemy temat związany z Ziemią jako niebieską planetą. 

Wczorajszy wpis miał na celu usystematyzowanie wiedzy dorosłych na temat oceanów i mórz - wszystko podane w pigułce. Zainteresowanych tym postem odsyłam TUTAJ

Dziś kilka słów o tym jak tym tematem zainteresować dzieci. Nie będziemy im serwować danych liczbowych, procentów i fachowego słownictwa.

Naszym zadaniem jest zainteresować dziecko tematem w sposób jak najbardziej dla niego przystosowany. Od czego zacząć? 

Myślę, że obok lalek, misiów, samochodzików powinno się znaleźć miejsce na globus.  Producenci oferują najróżniejsze modele. Są globusy z pozytywkami dla najmłodszych, z rysunkami zwierząt (pokazują jakie zwierzęta możemy spotkać na danych kontynentach), podświetlane, globusy - piłki itp.

Pamiętam swój pierwszy globus. Miałam chyba ze 4 lata jak go dostałam. Potem mama uruchomiła wszelkie znajomości i kupiła globus podświetlany. To był dopiero rarytas :)

W czasach, kiedy świat wydaje się taki mały i dla każdego dostępny, od najmłodszych lat możemy dziecko z tym światem oswajać.

Jak duże braki mają dzieci w tej kwestii, widzę na lekcji, gdy omawiam lekturę "W pustyni i w puszczy". Dwunastolatkowie z otwartymi buziami patrzą na mapę i słuchają mojej opowieści o budowie Kanału Sueskiego - jest wtedy mnóstwo pytań i wątpliwości, co oczywiście bardzo mnie cieszy, bo oznacza, że zainteresowałam ich tematem :)

Kilka lat temu na teście gimnazjalnym pojawiło się pytanie związane z mapą Europy. Gimnazjaliści mieli zaznaczyć na mapie kilka państw. I co się okazało? Kilkanaście procent gimnazjalistów nie wiedziało, gdzie znajduje się Hiszpania. Wstyd, prawda? Ktoś powie, po co mają wiedzieć, przecież są atlasy, mapy w telefonie itp. Zgadza się, ale moim zdaniem elementarną wiedzę na temat otaczającego nas świata powinien mieć każdy absolwent gimnazjum.

Tak więc drodzy Rodzice I Nauczyciele, zadbajcie o to, aby Wasze dzieci przyswajały sobie tę wiedzę od najmłodszych lat. 

Świetnym rozwiązaniem są mapy - podkładki na biurko. Pozwalają na wzrokowe oswojenie się z mapą i wywołują taką naturalną chęć poznawania świata. 

W księgarniach jest bardzo dużo publikacji dla dzieci podejmujących ten temat, np. "Mój pierwszy atlas świata". Są puzzle płaskie, przestrzenne, gry ... Do wyboru do koloru. 

Dla bardziej cierpliwych mam propozycję samodzielnego wykonania puzzli przedstawiających globus. Wystarczy wydrukować zdjęcie , samodzielnie pociąć i puzzle gotowe. To samo możemy uczynić z mapą świata.

Zabawę w układanie puzzli czy oglądanie mapy możemy urozmaicić wierszem.  Znalazłam dwa takie utwory, które wpisują się w tematykę dzisiejszego posta.

Maria Terlikowska

Morze, morze ...

To globus,

Już widać z samego wyglądu,

że więcej na Ziemi jest morza niż lądu.

I właśnie dlatego,

że tyle jest mórz -

po morzach musimy żeglować - i już!

Kto zechciałby Ziemię objechać po lądzie,

gdy wsiądzie w Warszawie - 

nad morzem wysiądzie.

Podrapie się w głowę, popatrzy na morze -

i wróci do domu w fatalnym humorze.

A morzem - i owszem!

A morzem - najłatwiej:

na statku,

na jachcie,

a nawet na tratwie!

Na północ,

południe,

na zachód i wschód.

Więc trzeba żeglować.

To proste jak drut, 

że Ziemia jest kulą,

więc z tego powodu - 

kto płynie na zachód, 

powraca ze wschodu.

Nie zdziwi się wcale.

Najwyżej zawoła:

"Jak miło jest Ziemię opłynąć dokoła!"

A morze kołysze jak wielka kołyska,

nie pyta, czy droga daleka czy bliska.

Podnosi się fala i fala opada.

I niesie, jak niegdyś żeglarza Sindbada:

na lądy dalekie,

na wyspy szczęśliwe,

po wonny cynamon,

po złotą oliwę,

po węgiel,

bawełnę dla tkalni

i rudę dla hut - 

Na północ, południe,

na zachód i wschód. 

Włodzimierz Ścisłowski

Morska kłótnia

Raz w atlasie szkolnym spór wybuchł zażarty,

aż frunęły w górę kolorowe karty!

Zahuczały sztormy, wicher zadął butnie -

wszystkie naraz morza rozpoczęły kłótnię!

Rzekło Morze Czarne: Ja z urody słynę!

Nie ma to jak w Warnie letni wypoczynek!

Na to Morze Białe: Być może, być może,

lecz co jest piękniejsze niż polarne zorze?

Tu Morze Czerwone wzburzyło swe fale:

Gdzież są takie barwne gąbki i korale?

Morze Żółte na to: Kolor mój świat zdobi!

Wody me unoszą smukłych dżonek dzioby!

Szepnął szary Bałtyk: Może się narażę,

lecz twierdzę, że ja mam najładniejsze plaże!

Kolorowe morza nie kończyły sporu,

sprzeczka - jak to mówią - nabrała kolorów!

Aby nie dopuścić do otwartej wojny,

wmieszał się do kłótni Ocean Spokojny!

Uspokoił wkrótce kolorowe morza

i spytał na koniec, o co spór rozgorzał?

Spójrzcie w atlas - dodał - a wnet się dowiecie,

że w nim morza są niebieskie przecież!

Mam nadzieję, że ktoś skorzysta z moich rad. Może macie swoje doświadczenia w tym temacie, podzielcie się nimi ze mną :)

WARTO WIEDZIEĆ - OCEANY I MORZA

Dzisiejszy post adresowany jest do tych dojrzalszych czytelników bloga. 

Warto wiedzieć więcej i umieć odpowiedzieć na bardzo dociekliwe pytania milusińskich. To, że Ziemia jest niebieską planetą wie chyba każdy. Nie każdy jednak pamięta jaka jest objętość oceanów, jaka jest ich powierzchnia, co to są zlewiska, jakie typy mórz występują na kuli ziemskiej. Ten wpis uporządkuje podstawową wiedzę na temat oceanów i mórz.

WSZECHOCEAN (ocean światowy) - to zwarty obszar wód na powierzchni Ziemi obejmujący wszystkie oceany i połączone z nimi morza. Przyjmuje się, że są cztery oceany:

• Ocean Spokojny - Pacyfik,
• Ocean Atlantycki - Atlantyk,
• Ocean Indyjski,
• Ocean Arktyczny. 

Wszechocean pokrywa 71% powierzchni Ziemi czyli 361,3 mln km².

Największą powierzchnię ma Ocean Spokojny - 178,7 mln km², co stanowi 49,5% powierzchni wszechoceanu.

Kolejny jest Ocean Atlantycki z 91,7 mln km² i 25,4% powierzchni wszechoceanu.

Ocean Indyjski ma 76,2 mln km² i stanowi 21,1% powierzchni wszystkich wód ziemskich.

Ocean Arktyczny to 14,7 mln  km² i 4% powierzchni wszechoceanu.

Wody rozmieszczone są nierównomiernie:

• na półkuli północnej zajmują 60,6% powierzchni,
• na półkuli południowej zajmują 81,6% powierzchni,
• na półkuli wschodniej - 63,6%,
• na półkuli zachodniej - 81,4% . 

Oceany magazynują 1,34 mld km³  wód, z czego najwięcej Ocean Spokojny (53%), następnie Atlantycki (24,7%), Indyjski (21%), Arktyczny (1,3%).

ZLEWISKA OCEANÓW to obszar, z którego wody wody powierzchniowe spływają do danego oceanu. Dla Oceanu Atlantyckiego to 34%powierzchni Ziemi, Spokojnego - 16,7 %, Indyjskiego - 14%, Arktycznego - 15%.

Pozostała część lądów to obszary bezodpływowe - tereny z których wody nie odpływają do wszechoceanu, lecz kończą swój bieg w bezodpływowych jeziorach lub wysychają (20,3%).

MORZE to część wszechoceanu oddzielona od jego pozostałych części brzegami kontynentu, wyspami lub wzniesieniem dna, mająca z nim wspólny poziom wody i swobodną wymianę wód (np. przez cieśniny).  W myśl tej definicji morza Kaspijskie i Martwe są jeziorami. Ze względu na sposób położenia i kontaktu z oceanem morza dzieli się na:

• przybrzeżne,
• otwarte,
• międzywyspowe,
• śródlądowe,
• śródziemne międzykontynentalne.

TYPY MÓRZ

1. Morze przybrzeżne - oddzielone od oceanu archipelagami wysp lub półwyspami, np. Beringa, Japońskie, Południowochińskie, Andamańskie. Na mapie Morze Ochockie.

2. Morze otwarte - szeroko połączone z oceanem, może być oddzielone podmorskim progiem, np. Arabskie, Północne. Na mapie Morze Arabskie.

3. Morze międzywyspowe - położone wśród wysp archipelagu, np. Sulu, Jawajskie, Moluckie.

Na mapie Morze Celebes, Morze Sulu, Morze Jawajskie.

4. Morze śródlądowe - położone w obrębie jednego kontynentu, jego wody mają utrudniony kontakt z oceanem przez wąskie i płytkie cieśniny, np. Bałtyckie, Białe. Na mapie nasz Bałtyk.

5. Morze śródziemne międzykontynentalne - położone między kontynentami , wyraźnie oddzielone od oceanów, łączące się z nimi wąskimi cieśninami, np. Śródziemne, Karaibskie, Czarne, Czerwone. Na mapie Morze Śródziemne.

W skład wszechoceanu wchodzą również:

• zatoki (zalewy, laguny) - są to części morza lub oceanu z trzech stron otoczone lądem,

• cieśniny - zwężenia obszaru wodnego, łączące dwa akweny a rozdzielające ląd.   

Mam nadzieję, że zainteresował Was dzisiejszy post. Zapraszam na kolejny :)

Zagadki o tematyce morskiej

Zagadki mogą być doskonałym przerywnikiem podczas zabaw z dziećmi. Mogą posłużyć jako hasła do krzyżówek. Mogą być zapowiedzią tematu lekcji. Możliwości jest wiele. Przedstawiam te, które kojarzą się z morzem.

1. Głos kozy w literę włożę

    A latać będzie nad morzem.   (mewa)

2. Nóg nie ma, więc nie chodzi, ale jest żwawa, szybka.

    Gdzie się porusza? W wodzie. Dlaczego? Bo to....  (rybka)

3. Mówi przysłowie, że cieszę się zdrowiem.  (ryba)

4. Suszy bieliznę,  kołysze krzaki, wydyma żagle, budzi wiatraki.

    Kto to taki?  (wiatr)

5. Bez czego nie popłyną żaglówka, kajak, statek?

    Bez czego byłbyś brudny i zwiądłby każdy kwiatek?  (woda)

6. Podczas pogody błękitem się mieni, a podczas sztormu burzy się i pieni.  (morze)

7. Kto pracuje wtedy, gdy łodzią płynie i oczka ze sznurka moczy w głębinie? (rybak)

8. Nie ma kół, silnika, płóz. Ni to wagon, ni to wóz.

    Ale jedziesz w niej bez lęku, gdy tato ma wiosła w ręku.  (łódka)

9. Morze w złym humorze.   (sztorm)

10. Z wysokiego zwierzęcia dwie sylaby mogą być groźną dla statku podwodną przeszkodą.  (rafa)

11. Chcecie to wierzcie, chcecie nie wierzcie - ale zgadnijcie w jakim to mieście,

      koło i brzeg łączą się tworząc nazwę tego miasta na polskim Pomorzu.   (Kołobrzeg)

12. To jest król jak widać z korony, władca wód słodkich, władca wód słonych.   (Neptun)

13. Proszę zgadnijcie dzieci: łuska się na niej świeci. Patrz jak pod wodą gładką goni za sióstr gromadką.

      Ledwo wiatr trzciny ruszy, listek wodę zaprószy, zwinna, czujna, płochliwa umknie i znów przypływa.

      Jak światełko jest chybka. To nie promyk, to ..... (rybka)

14. Całość to nazwa ryby, z czterech liter złożona. Bez głowy - wóz ciągnie, a patrzy bez ogona.  (okoń)

15. Zbierane na plaży brązowe kamyki. Zdobią pierścionki, broszki oraz naszyjniki.  (bursztyny)

16. Przyłóż ją do ucha, o czym szumi? Posłuchaj.  (muszla)

17. Podczas dnia i nocy oraz przez rok cały drogę wskazuje żeglarzom, swym światłem wysyła sygnały.

      (latarnia morska)

                                                                                 fot. Pinterest

Propozycje gier ruchowych

Gry i zabawy o tematyce morskiej można przeprowadzić nie tylko na zajęciach wychowania fizycznego. Zajęcia świetlicowe, wyjścia i spacery z klasą mogą być okazją do rozruszania uczniów.

Oto kilka propozycji morskich gier i zabaw:

PIRACI

Boisko dzielimy na połowy, uczestników gry na dwa zespoły oznaczone innymi kolorami szarf. Każda grupa na swoim terenie układa skarby - mogą to być piłki, kręgle, chorągiewki itp. 

Na sygnał prowadzącego obie grupy pirackie starają się porwać skarby przeciwnika i przenieść je na swój piracki statek (swoją połowę boiska). Jednocześnie każdy statek musi bronić swoich skarbów. Zawodnik złapany na obcym statku zostaje wyłączony z gry (staje się zakładnikiem piratów). Po upływie 15 minut dajemy sygnał do przerwania gry. Za każdy zdobyty skarb zespół otrzymuje 1 punkt, za każdego zawodnika wyłączonego z gry - 1 punkt zostaje odjęty.

                                                                           fot. Pinterest

ŁODZIE PODWODNE

Dwa zespoły ustawiają się w szeregach naprzeciw siebie, w odległości kilku kroków. 

Na polecenie prowadzącego zabawę, dzieci jednego zespołu tworzą kordon, stając w rozkroku tak, że stopy sąsiadów stykają się. Wszystkim osobom z kordonu zawiązujemy oczy. Nie wolno im uginać kolan, mogą jedynie lekko pochylić się do przodu i poruszać rękami. Stanowią oni zaporę przeciw łodziom podwodnym. Po sygnale nauczyciela, pozostałe dzieci usiłują przedostać się przez zaporę - najlepiej pod nogami kordonu. Muszą to robić w taki sposób, aby nie dać się złapać. Nie wolno wyrywać się trzymającemu. Po przedarciu się lub po zatrzymaniu ostatniej łodzi, zespoły zamieniają się rolami. Zwycięstwo odnosi ten zespół, który zatrzyma więcej łodzi podwodnych.

 

fot. Pinterest